Επικοινωνία και Γνώση

Κοινωνική Δικτύωση 

Η γνώση έχει παραμεριστεί σε τέτοιο βαθμό διαδικτυακά, ώστε η κοινωνική δικτύωση να ανάγεται σε αξιότιμο συζητητή εξεύρεσης κοινωνικών προβλημάτων. Εγκληματικά αδαές; Τουλάχιστον. Με opinion makers εμφανώς αφημένους στην pop κουλτούρα τύπου Τατσόπουλου και Χωμενίδη, το δημόσιο και ημι-δημόσιο κείμενο παραπαίει στην ημιμάθεια. (Φωτεινές εξαιρέσεις τύπου Γιανναρά επιβεβαιώνουν τον κανόνα και ελαχιστοποιούν την δημόσια γνωστική απώλεια.)

Δεν υπάρχει τίποτα κακό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθ' εαυτά, όπως άλλωστε σε οποιοδήποτε medium. Παρ' όλα αυτά, ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης δεν πρέπει να είναι – παραγωγός και αναπαραγωγός γνώσης. Δυστυχώς είναι. Η κουλτούρα των εύκολων λέξεων και των ρηχών νοημάτων, δηλαδή μίας συζήτησης με σημείο αναφοράς αλλά χωρίς γνωστικό υπόβαθρο έχει αντικαταστήσει κάθε έννοια δημόσιου διαλόγου.

Αποτέλεσμα: ο αποπροσανατολισμός της ίδιας της υποθετικά κυρίαρχης κοινής γνώμης. Η τελευταία απαιτεί την ευκολία σε όλες τις επικοινωνιακές της δραστηριότητες. Οι αιτίες αυτού του φαινομένου; πολλές. Κυρίως; η μαλθακότητα. Αλλά η αιτία δεν έχει σημασία, όσο το αποτέλεσμα. Η κοινή γνώμη δεν επιθυμεί να κουραστεί ερευνώντας και αναζητώντας. Προτιμά μία οικεία, αλλά ταυτόχρονα άγνωστη συζήτηση, εκ βαθέων ατέρμονη και θεμελιωδώς άγευστη, όσον αφορά τον γνώστη. 

Η κοινωνική δικτύωση ως προπαγανδιστικό μέσο 

Το άτομο οφείλει να προσαρμοστεί στην διαφορά πληροφορίας και γνώσης. Βασικός κανόνας του σκεπτόμενου “δικτυωμένου” πολίτη δεν μπορεί να είναι άλλος από την ικανότητα να ξεδιαλύνει με ποιον μιλάει, πότε μιλάει και πού μιλάει. Και πρωτίστως, αν έχει σκεφτεί αυτά που λέει και εν τέλει μοιράζεται. Ούτως ή άλλως, η κριτική ικανότητα του Άλλου, του σχολιαστή είναι εκεί για να κρίνει την ευκολία με την οποία κάποιος παράγει και αναπαράγει πληροφορία, γνώση και εν τέλει αφήγηση. Η ελαφρότητα της σημερινής επικοινωνίας δεν συγκρίνεται ούτε καν με την ημιμάθεια. Ο Γκέμπελς θα ήταν υπερευχαριστημένος αν είχε στο οπλοστάσιό του ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Δίνεις τροφή σε αυτόν που δεν ξέρει τι να φάει. Θα κάνει λάθος. Άπειρα τα παραδείγματα στη μικρή φτωχή μας χώρα. 

Το διακύβευμα είναι θεμελιώδες. Η σπατάληση της ελευθερίας της δικτύωσης σε βάρος της γνώσης εκχερσώνει οτιδήποτε γνωστικό και ουσιαστικά χρήσιμο πολιτικά έχει να προσφέρει η κοινωνία στο άτομο (και αντίστροφα). Με αποτέλεσμα το όχημα της επικοινωνίας να υποσκάπτει τη δημοκρατία, το χέρι που το ταΐζει. Συμπερασματικά, το άτομο, για μία ακόμα ιστορική εποχή πρέπει να επαναλάβει το ίδιο εγχείρημα. Την αποφυγή της επικοινωνίας με σκοπό τη γνωστική επάρκεια.